بازرسی به روش جریان گردابی، یکی از روشهای بازرسی غیرمخرب برای بازرسی و تشخیص عیوب در قطعات رسانا و اتصالات جوشی میباشد. روش جریان گردابی یکی از سریعترین روشهای بازرسی میباشد که به کوپلنت نیازی ندارد، میتواند در مواد غیرآهنی مانند نیکل، برنج، مس و آلیاژهای آن و فولاد ضدزنگ استفاده شود. همچنین این روش، روشی پرکاربرد برای بازرسی عیوب سطحی تولیدات نیمه تمام محصولاتی مانند لولهها، پروفیلها، میلهها، شمشههای ریختهگری و یا محصولات نهایی مانند غلتکها، پینها و ارزیابی خوردگی سازهها، سطوح مخفی بال هواپیماها، بدنه کشتیها و مخازن به کار میرود. روش جریان گردابی، یک روش الکترومغناطیسی محسوب میشود که از لحاظ دقت و سرعت عمل، روش مناسبی برای آشکارسازی عیوب و ناهمگنیهای سطحی و زیرسطحی و یا داخلی و خارجی است. به دلیل اینکه وجود لایههای نازک رنگ، روغن و یا چربی روی سطح قطعه، مزاحمت چندانی برای انجام بازرسی ایجاد نمیکند، کاربرد این روش در صنعت به صورت روزافزونی در حال افزایش است. از کاربردهای دیگر روش بازرسی به روش جریان گردابی میتوان به اندازه گیری ابعاد قطعه، تعیین ضخامت لایهی پوشش، ارزیابی سختی و استحکام فولادها، تشخیص فازهای حاصل از عملیات حرارتی، اندازهگیری عمق سختیکاری سطحی قطعات و تشخیص و اندازهگیری ترکها بسته به اندازه و جهتگیریشان اشارهکرد. بازرسی به روش جریان گردابی، با استفاده از اصول اولیه القای الکترومغناطیس انجام میشود که بر همین اساس، محدودیتی در قدرت تشخیص عیوب در لایههای زیرسطحی عمیق وجود دارد.
پرابهای بازرسی روش جریانگردابی، از چند سیم پیچ مختلف تشکیل شدهاند و قادر میباشند، عیوب مختلف را در جهات و موقعیتهای گوناگون تعیین کند. حتی برخی از پرابها قادر به تشخیص و تفکیک عیوب موجود در فلز جوش و منطقه متاثر از حرارت (HAZ) هستند. انواع پرابهای جریان گردابی را میتوان به انواع مختلفی از جمله پروبهای پانکیک، تتا، پالس – نقطه، فرستنده – گیرنده، یونیفروم معمولی و یونیفرم با سیمپیچ مخصوص تقسیم کرد. هر پرابی دارای کارکرد مخصوصی میباشد، برای مثـــال پروب پالس – نقطه و پروب یونیفروم برای بازرسی جوش مناسب نیست چون نویز زیادی روی صفحه نمایش ایجاد میکند.
در جریان گردابی، جریانی متناوب با محدوده فرکانسی مشخص، از داخل یک پراب یا سیمپیچ، عبور میکند که در اطراف خود، جریان میدان مغناطیسی متناوب تولید میکند. هنگامی که این سیمپیچ به سطح یک قطعهی هادی جریان الکتریکی نزدیک شود، در اثر القای الکترومغناطیسی، جریان گردابی در مادهی مورد آزمایش القا میشود. حال وجود هر عیب یا ناپیوستگی در ماده، سبب ایجاد اختلال در جریان گردابی میشود. عموما این جریان القایی موازی جهت پیچش سیمپیچ است. این جریانهای گردابی به نوبهی خود یک میدان مغناطیسی متناوب در جهت مخالف تولید میکنند که به وسیلهی تغییر ولتاژ، در سیمپیچ ثانویه یا انحراف امپدانس در سیمپیچ اولیه شناسایی میگردند. اصولا امپدانس در سیمپیچ اولیه، به وسیله هدایت الکتریکی، نفوذپذیری مغناطیسی، هندسه قطعه، فرکانس آزمایش و فاصله بین سیمپیچ و قطعه تغییر میکند. در تست جریان گردابی، این تغییر امپدانس قابل اندازهگیری بوده و با تغییرات پارامترهای ذکرشده در بالا ارتباط دارد. اهمیت بالای فرکانس آزمایش به دلیل نقش تعیینکنندهی آن در تعیین عمق نفوذ جریان گردابی در ماده است. چگالی جریان گردابی به صورت نمایی از سطح نمونه به طرف داخل کاهش مییابد که نرخ این کاهش، وابسته به فرکانس آزمایش، هدایت الکتریکی و نفوذپذیری مغناطیس قطعه مورد آزمایش است. دو روش برای مشاهدهی تغییرات در مشخصههای جریان گردابی وجود دارد که یکی از آنها روش امپدانس و دیگری روش ارسال و دریافت میباشد. در روش امپدانس، امپدانس سیمپیچی که حامل جریان متناوب است بررسی میشود. به دلیل آن که تغییر در ولتاژ یا جریان سیمپیچ به علت تغییر در امپدانس است، میتوان از این روش برای تشخیص هرگونه عیب و به دنبال آن تغییر در پارامترهای قطعه، از روی تغییرات امپدانس استفاده کرد. اما در روش ارسال و دریافت، از دو سیم پیچ مجزا استفاده میشود که یکی از آنها، سیمپیچ محرک و دیگری سیمپیچ دریافتکننده است. در این حالت ولتاژ القا شده در سیمپیچ دریافتکننده اندازهگیری میشود و عیوب شناسایی میشوند. از مزایای بازرسی به روش جریان گردابی میتوان به سرعت بالا، عدم نیاز به کوپلنت، حساسیت بالا، تکرارپذیری، محاسبه کاهش ضخامت و بررسی دقیق ابعادی عیوب یافتهشدهی توسط این روش آن اشاره کرد. از محدودیتهای بازرسی به ای روش نیز میتوان به محدودیت مواد، صرفا رسانا، عمق نفوذ محدود جهت بازرسی عیوب زیرسطحی بازرسی اشاره کرد. همچنین برای بازرسی، نیازمند بازرس با تجربه هست.